Šta je Hatha joga?
Hatha joga je najzastupljenija grana joge danas. Širom sveta održavaju se časovi hatha joge za dobrobit fizičkog i mentalnog stanja čoveka, i u najvećoj meri sastoje se iz asana (fizičkih položaja) i njima se u svakom slučaju poklanja daleko najveća pažnja. U zaostavštini klasične joge nailazimo na nekoliko važnih tekstova o hatha jogi, kao što su Hatha Joga Pradipika, Geranda Samhita, Gorakša Samhita i Hata Joga Ratnavali, tekstovi koji su nastali između 6 i 9. veka nove ere. U Upanišadama takođe nalazimo reference o hatha joga praksama, a Upanišade su nastale pre Budizma (6. vek pne). Ako uzmemo u obzir činjenicu da oralna tradicija drevnih znanja u koje spada i joga, prethodi vekovima nastanku pisanih tekstova, možemo da zaključimo da je hatha joga prisutna u ljudskoj rasi oko tri hiljade godina, a moguće je i znatno duže.
Analizirajući značenje same reči u njenom izvornom obliku na Sanskritu – „Hatha“, nailazimo na dva korena. Prvi je HAM – koji predstavlja sunčevu energiju, vitalnu silu koja se ispoljava kao dinamizam i ekstrovertnost kroz dominantnu aktivnost simpatičkog nervnog sistema i leve moždane hemisfere, a sa kojom možemo da stupimo u kontakt preko desne nozdrve, drugi koren je THAM – i predstavlja mesečevu energiju, mentalnu silu koja se ispoljava kao prijemčivost i introvertnost kroz dominantnu aktivnost parasimpatičkog nervnog sistema i desne hemisfere mozga, a sa kojom možemo da stupimo u kontakt preko leve nozdrve. Drugim rečima, HA u Ha-Tha jogi predstavlja pranu (vitalnu silu), a THA predstavlja um. Proizilazi da Hatha joga predstavlja stanje ravnoteže, ujedinjenje prane sa umom. Kada se prana spoji sa umom, kada vitalna sila osvetli celokupno područje ljudskog uma, veličanstveni događaj se desi u čoveku – buđenje više svesti. Ovo je osnovni smisao Hatha joge, koji kao da da nam izmiče dok pažnju uglavnom usredređujemo na asane i brigu o fizičkom telu. Ono što se još češće previđa jeste činjenica da hatha joga ne označava samo spoj prane i uma, već, po rečima Swami Satjanande Saraswatija, spoj prane i uma sa Sopstvom.
Kroz kičmeni stub pružaju se tri glavna pranična (energetska) toka (na sanskritu „nadi“): ida, pingala i sušumna. Ida nadi provodi negativno naelektrisanje, mentalnu silu, chitta shakti, koja hrani i zapravo čini naš um. Pingala nadi provodi pozitivno naelektrisanje, vitalnu silu, prana shakti, koja napaja i zapravo tvori naše fizičko telo. Centralnim kanalom kičmene moždine pruža se treći tok, sušumna nadi, neutralna sila čiste spirtualne energije. Najčešće nalazimo objašnjenja da je hatha joga sjedinjenje ide i pingale, prane i uma. Ali hatha joga je, zapravo, sjedinjenje ide i pingale sa sušumnom – sjedinjenje, potpuno spajanje i ravnoteža prane, uma i spiritualne svesnosti.
Kada se ovo desi, veličanstveni događaj se odigra u čoveku – budi se do tada neispoljena primalna kreativna energija u bazi kičmenog stuba, i postepeno teče uzlaznom putanjom do epifize, žlezde u mozgu. Ovaj energetski potencijal sadrži sve mogućnosti i načine na koje se možemo razviti i ispoljiti kao biće, uslovljeni genetskim i karmičkim formulama kojima smo neminovno izloženi (kao što u žiru leži hrast, samo ga ne vidimo, a kakav će hrast izrasti zavisi od uticaja sredine i njegovog nasleđenog, ili kako to modernim jezikom kažemo, genetskog potencijala). Ovaj sveukupni potencijal i moć našeg bića, zove se Kundalini Šakti – primalna snaga. Ona spava u svima nama, čeka i zove nas da se probudimo. Budimo se kontinuiranom praksom hatha joge, i Kundalini se uspinje sušumna kanalom kroz kičmeni stub gde se sjediniuje sa pranom i umom: idom i pingalom u ađna čakri (epifizi) u centru mozga. Ovo sjedinjenje ide, pingale i sušumne, prane, uma i Kundalini – jeste Hatha Joga.
Buđenje Kundalini je tema i fokus hatha joge.
Potom, nakon ovog događaja, Kundalini nastavlja da se nežno uspinje do temena glave gde se, u Sahasrara čakri, spaja sa celokupnom svešću i svojim bljeskom je osvetli, ili kako se nekad kaže „prosvetli“. Svest, osvetljena neograničenom moći kundalini, doživljava ekspanziju, buđenje, i javlja se iskonska duhovna spoznaja da je naša svest istovetna sa kosmičkom svešću, da smo jedno sa njom, ma kako volimo da je nazovemo (Bog, Kosmička Svest, Tvorac). Ovaj događaj, ovo sjedinjenje, jeste zapravo Joga, to čuveno jedinstvo bića o kome se danas toliko govori. Dakle, konačan cilj hatha joge jeste stanje zvano Joga.
Analizirajući značenje same reči u njenom izvornom obliku na Sanskritu – „Hatha“, nailazimo na dva korena. Prvi je HAM – koji predstavlja sunčevu energiju, vitalnu silu koja se ispoljava kao dinamizam i ekstrovertnost kroz dominantnu aktivnost simpatičkog nervnog sistema i leve moždane hemisfere, a sa kojom možemo da stupimo u kontakt preko desne nozdrve, drugi koren je THAM – i predstavlja mesečevu energiju, mentalnu silu koja se ispoljava kao prijemčivost i introvertnost kroz dominantnu aktivnost parasimpatičkog nervnog sistema i desne hemisfere mozga, a sa kojom možemo da stupimo u kontakt preko leve nozdrve. Drugim rečima, HA u Ha-Tha jogi predstavlja pranu (vitalnu silu), a THA predstavlja um. Proizilazi da Hatha joga predstavlja stanje ravnoteže, ujedinjenje prane sa umom. Kada se prana spoji sa umom, kada vitalna sila osvetli celokupno područje ljudskog uma, veličanstveni događaj se desi u čoveku – buđenje više svesti. Ovo je osnovni smisao Hatha joge, koji kao da da nam izmiče dok pažnju uglavnom usredređujemo na asane i brigu o fizičkom telu. Ono što se još češće previđa jeste činjenica da hatha joga ne označava samo spoj prane i uma, već, po rečima Swami Satjanande Saraswatija, spoj prane i uma sa Sopstvom.
Kroz kičmeni stub pružaju se tri glavna pranična (energetska) toka (na sanskritu „nadi“): ida, pingala i sušumna. Ida nadi provodi negativno naelektrisanje, mentalnu silu, chitta shakti, koja hrani i zapravo čini naš um. Pingala nadi provodi pozitivno naelektrisanje, vitalnu silu, prana shakti, koja napaja i zapravo tvori naše fizičko telo. Centralnim kanalom kičmene moždine pruža se treći tok, sušumna nadi, neutralna sila čiste spirtualne energije. Najčešće nalazimo objašnjenja da je hatha joga sjedinjenje ide i pingale, prane i uma. Ali hatha joga je, zapravo, sjedinjenje ide i pingale sa sušumnom – sjedinjenje, potpuno spajanje i ravnoteža prane, uma i spiritualne svesnosti.
Kada se ovo desi, veličanstveni događaj se odigra u čoveku – budi se do tada neispoljena primalna kreativna energija u bazi kičmenog stuba, i postepeno teče uzlaznom putanjom do epifize, žlezde u mozgu. Ovaj energetski potencijal sadrži sve mogućnosti i načine na koje se možemo razviti i ispoljiti kao biće, uslovljeni genetskim i karmičkim formulama kojima smo neminovno izloženi (kao što u žiru leži hrast, samo ga ne vidimo, a kakav će hrast izrasti zavisi od uticaja sredine i njegovog nasleđenog, ili kako to modernim jezikom kažemo, genetskog potencijala). Ovaj sveukupni potencijal i moć našeg bića, zove se Kundalini Šakti – primalna snaga. Ona spava u svima nama, čeka i zove nas da se probudimo. Budimo se kontinuiranom praksom hatha joge, i Kundalini se uspinje sušumna kanalom kroz kičmeni stub gde se sjediniuje sa pranom i umom: idom i pingalom u ađna čakri (epifizi) u centru mozga. Ovo sjedinjenje ide, pingale i sušumne, prane, uma i Kundalini – jeste Hatha Joga.
Buđenje Kundalini je tema i fokus hatha joge.
Potom, nakon ovog događaja, Kundalini nastavlja da se nežno uspinje do temena glave gde se, u Sahasrara čakri, spaja sa celokupnom svešću i svojim bljeskom je osvetli, ili kako se nekad kaže „prosvetli“. Svest, osvetljena neograničenom moći kundalini, doživljava ekspanziju, buđenje, i javlja se iskonska duhovna spoznaja da je naša svest istovetna sa kosmičkom svešću, da smo jedno sa njom, ma kako volimo da je nazovemo (Bog, Kosmička Svest, Tvorac). Ovaj događaj, ovo sjedinjenje, jeste zapravo Joga, to čuveno jedinstvo bića o kome se danas toliko govori. Dakle, konačan cilj hatha joge jeste stanje zvano Joga.
